Dorine Verheijden-Lels, bestuurslid Natuur en Milieuvereniging Markkant Breda 6-4-2023
‘Raad jij eens wat dat zijn, nurdles?’ vroeg Ron Bekker, bestuurslid van Natuur en Milieuvereniging Markkant Breda. ‘Eh…? Zijn dat een nieuw soort trollen uit een sprookje?’ Ron schudde zijn hoofd. ‘Zijn het Avatars, je weet wel van de computerpoppetjes in een game?’ ‘Nee!’ Nog één keer gokken dacht ik, ‘is een nurdle soms een digitale alter ego van iemand op internet?’ ‘Nee’, zei Ron, ‘Nurdles zijn hele kleine bolletjes plastic. Ik vind er talloze van in de Bredase vuilvanger die ik tweewekelijks leeghaal. Het is een halffabricaat waar ze allerlei plastic-eindproducten van maken.
Denk aan doosjes, bestek, frietbakjes en wegwerp-bekertjes. Als de balletjes wit zijn gaat het om nieuw plastic, zijn ze bruin, grijs of zwart dan zijn ze gemaakt van recycled plastic. Als de bier-bekertjes na Carnaval dus worden recycled, dan vind ik een paar weken lang in mijn vuilvanger, behalve het restant van de in het water verwaaide en versnipperde bekertjes, ook nog eens bergen bolletjes. Die bolletjes drijven dus niet alleen in de grote rivieren, zoals vaak wordt gedacht, maar ook in onze Mark! Het zijn er soms meer en soms minder, maar er zijn dagen dat ik er honderden tegenkom’.
De vuilvanger ligt aan de rand van Breda in de Mark. Het is een gezamenlijk initiatief van Markkant Breda en het Runnerscafé, dat maandelijks voor de gemeente Breda een Sub & Plog organiseert ofwel een schoonmaakactie voor schone singels. Omdat er zoveel drijvend zwerfvuil werd gevonden ontstond het idee om een vuilvanger in het water te hangen zodat we voorkomen dat alle troep ongehinderd naar zee stroomt. De gemeente Breda reageerde positief op het initiatief en nu is Ron de vaste beheerder van het systeem. ‘Je weet vaak niet wat je ziet’ vertelt Ron. ‘De grote stukken vallen altijd direct op! Plastic zakken, rode ballen, wit piepschuim, en ga zomaar door. Maar het versnipperde plastic en helemaal die nurdles die zie je over het hoofd. En dan nog…. Die minipuntjes kun je niet allemaal uit het water filteren. Hoe zou je dat moeten doen?’
Ron werpt me een wanhopige blik toe. ‘Die nurdles zijn een bedreiging voor al het leven op en in het water. Ze worden gegeten door vogels en vissen. De nurdles zakken langzaam naar de bodem en verzieken daar het bodemleven. Langzaam maar zeker komt het via deze kringloop in ons voedsel en bedreigen ze ook onze gezondheid! Stikstof is dramatisch voor de biodiversiteit, maar plastic nurdles voor al het leven. Daarom hebben we als Markkant Breda op onze website een meldpunt voor nurdle-spotters geopend: www.markkantbreda.nl. Iedereen die ze ziet drijven kan aangeven waar en hoeveel het er zijn per vierkante meter. Zo kunnen we in kaart brengen waar de bron van het probleem ligt. Inmiddels weten we daardoor dat de nurdles tot aan de grens van Strijbeek en Galder met België worden gevonden. Als natuur- en milieuvereniging hebben we contact opgenomen met onze zustervereniging in Hoogstraten: Natuurpunt Markvallei. Samen met hen, en natuurlijk ook het waterschap en de gemeente Breda, hopen we zo snel mogelijk de veroorzaker te vinden en een halt toe te roepen aan deze zondvloed van bolletjes.’
Markandalletjes
- Paaseieren gezocht en Pinksterbloemen gevonden? Ja kan! Groeien op gezonde onbemeste grond klaar voor vlinderende Oranjetipje!
- Ooievaarsdrukte. Nestpaal bij A58 eerste broedgeval melden Ria Lambregts, Bianca Ansems. Marco Beers ziet koppel op paal bij Wolfslaar. Jan Boers, Olivier Hendrik, Harry van Vugt spotten op SBB nest baltsende ooievaar, in zijn uppie!
- Oproep natuurvereniging Mark en Leij steun petitie ‘Schoffel mij niet’. Zie: guerrillagardeners.nl/schoffel-me-niet. Plantsoenendiensten houden het vaak te ‘kaal’. Buurtinitiatieven, boomspiegels, geveltuinen en groene buurtoase worden onder geschoffeld. Frustrerend voor buurtvergroeners, wilde bijen, hommels, vlinders, bijenstichting, IVN. Etc.
- Tweede Paasdag. IVN Vogelwandeling ‘op zoek naar Blauwborst’. 10 april 10u30-12u. Zonzeelsepolder van turfwinning en Elisabethsvloed naar plas-dras vogelgebied. Aanmelden via IVN Mark & Donge.
- Bleeke Heide: Ria Lambregts spotte 6 oktober de laatste zes Boerenzwaluwen, nu met Huub Don eind maart de eerste vijf! Merkske: Dominiek Beerens meldt eind november de laatste Tjiftjaf, Helmut van Pelt nu de eerste twee baltsend! Markdal: twee Beflijsters bij Strijbeek (Ria). Vuurgoudhaantje (Arjan van Leest). Twee IJsvogels bij IJsvermaak (Hans van Kluiven). Na de Tjiftjaf moet de Fitis lente brengen… Hans van Kluiven zag 21 augustus laatste Fitis, dit weekend zagen Maurice, Sandra, Erik, Tomas en Ger Duif in Slangwijk-Vierde Bergboezem: de eerste weer zingend baltsen! Op tijd voor een zonnig weekend. Fijne Paasdagen!
