Ad van de Laar – natuurgids IVN Mark&Donge 10-10-2024
Door het vele tuinieren kom ik toch vaak met brandnetels in aanraking en deze kunnen ook flinke huidirritatie veroorzaken. Maar er is een plant bij waar we voor uit de buurt moeten blijven. Dat is de reuzeberenklauw, de grote broer van de inheemse soort, die weer een kleinere broer van de gewone berenklauw is. De gewone berenklauw wordt maar 1 tot 1,5 meter hoog met ook grote schermbloemen. Die komen samen vaak aan de waterkanten en bermen, slootkanten en rommelstroken langs water voor, zoals de GilzerWouwerbeek en de Mark.
Door regen, zonneschijn en warmte was het voor mij toch een bijzondere beleving om het groeiproces van de familie berenklauw erg goed te kunnen bekijken en te beoordelen. Alles groeide daardoor plotseling erg hard, net zo snel als de mais. Ook de grote schermbloemen van de planten zijn erg aantrekkelijk voor bijen, vlinders en hommels. Deze verstuivers komen er op af vanwege de grote hoeveelheden nectar die de schermbloemen produceren. Ze waren in grote getalen aanwezig op de in Europa wijd verspreide reuzebereklauwensoort, met als oorsprong het westen van de Kaukasus. In Europa komen de berenklauwen in vele landen voor, vooral in verstedelijkte gebieden. De reuzenberenklauw is met zijn lengte van twee tot wel drie meter groter dan de gewone berenklauw en is bovendien te herkennen aan de paarse vlekken op de grote dikke stengels ervan. Het is een plant waar we echt bij uit de buurt moesten blijven. De grotere broer van de inheemse gewone reuzeberenklauw. Daar ben ik zelf nog nooit echt mee in contact gekomen, want het sap en zonlicht kan flinken huid irritatie veroorzaken. Aanraking is geen pretje: het sap van de reuzenberenklauw in combinatie met zonlicht leidt tot ernstige brandwonden. De EU heeft de plant aangemerkt als invasieve exoot. Toen hij in de negentiende eeuw in Europa werd geïntroduceerd als sierplant was er nog weinig aandacht voor dit gezondheidsrisico. Pas toen de plant verwilderde en zich eind vorige eeuw sterk verspreidde werden hierover voor het eerst zorgen geuit in West-Europa.
Nog een ander probleem is dat de reuzenberenklauw inheemse planten verdringt en letterlijk overschaduwt. In Nederland is geprobeerd de soort te verdringen met een schimmel die de wortels aantast, maar die ook andere gewassen bedreigde. Begrazing of mechanische bestrijding met beschermende kleding kan uitkomst bieden, maar de reuzenberenklauw is inmiddels volledig ingeburgerd in geheel Europa. Maar pas er op voor op: 24 uur na contact met het sap ontstaan er rode jeukende vlekken en ontstekingen van de huid met zwellingen en blaarvorming. Als er sap in de ogen terecht komt kan permanent blindheid ontstaan! Deze planten zijn niet onze beste vrienden….
Markandalletjes
- Grillige herfst, eerst zonnig en dan …. guur weer hoort er ook bij!.
- Voor snelle beslissers. Alles over de Grauwe Klauwier door Marijn Nijsse. Senior onderzoeker Kennisnetwerk OBN. Donderdagavond. 10 okt. 20u. Wegwijzer. Steendorpstraat 2. Breda. Gratis. Aanmelden via:
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. . - Insprekers van Ginneken=Ginneken, Boeimeer, IVN Mark&Donge, Kanovereniging, Pollux (Marckhoeve), BromN, Natuurplein steunen Realisatie visie Ecologische Verbindings Zone (EVZ) Mark (ook voor Otter!) van wethouder Peter Bakker. En pleiten voor beschermende vaarregels en duidelijke gebiedsbegrenzing.
- Landschapswandeling Kelsdonk: ‘op de rand van klei en zand’. Groot vogelrijk poldernatuurreservaat (SBB). Tussen Leurse Haven en Laakse Vaart op de ‘Naad van Brabant’. Turfwinning maakte historisch slagenlandschap. Zondag 13 oktober. 10-16u, ca 15 km. Aanmelden: via IVN Mark&Donge.
- Ernstig gerucht: laat SBB weer recreatief wandel- en laarzenpad tussen Bieberglaan en Reeptiend langs de Mark verdwijnen? Aanduidingen al verdwenen?
- Knotseizoen start 30 oktober. Locatie IJsvermaak. Ook zin in actief uitwaaien, knotten en erwtensoep? Eens per maand 9-13u. Aanmelden Rob Fisscher: @
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. . WestBrabantseVogelwerkgroep en IVN Mark&Donge. - Emoties bij klimaatopwarming. Dat laat ons niet koud. Voordracht Jan Mertens. Raad voor Duurzame Ontwikkeling. Vrijdag 18 oktober. 19u30-21u. Gratis. Vallei van het Merkske. Kolonie 41. Wortel (B). Natuurpunt Markvallei.
- Raad van State schorst (voorlopig) Bredase vergunning voor uitbreiding tuinbouwbedrijf in De Rith, want onduidelijk hoe belang van versterken kleinschalig cultuurlandschap vorm krijgt. Ook twijfel bij ontwikkeling van 6 ha tuinbouw hoe ecologie en landschap beschermd worden. Rechter verwacht in latere bodemprocedure uitspraak over onzorgvuldigheid van de zelfde strekking.
- Natuurgrond in Markdal te koop via GOB (Groen Ontwikkelfonds Brabant). Gunning vooral op basis van beste natuurbeheersplan.
- De vogeltrek begint. Is net zo grillig als het weer. Dus volop verrassingen, ook Goudplevieren?
Joop van Riet – natuurgids Mark&Donge
