Dorine Verheijden – bestuur – nmv Markkant – Milieudefensie Breda 1-6-2023
‘Wie Seelig is…..ik denk een oude man’ antwoordde de studente van het ROC de Rooi Pannen tijdens een rondleiding door de voormalige kazerne op mijn vraag. De wereld van de kazerne, de arsenalen, de KMA (Seelig was luitenant generaal en gouverneur van de Koninklijke Militaire Academie) het exercitieterrein en de artillerie staan nu mijlen ver af van de horeca-opleiding in haar ‘schoolgebouw’. Waarschijnlijk net zo ver als het idee van schootsvelden en kogelvangers voor de gemiddelde recreant in het Mastbos. Wie denkt er nu nog aan oorlog en geweld bij het zien van een sprookjesachtige vijver met roze waterlelies, kikkers, ganzen, hoentjes, en, als vreemde eend in de bijt, schildpadden die in de zon dommelen op drijvende boomstammen?

Oorspronkelijk bestond de oostelijke strook van het Mastbos, het gebied annex aan de Galderseweg dat nu in zijn geheel wordt aangeduid als Kogelvanger, eenvoudigweg uit heide. De grond was eigendom van de hoevens Nieuwenhuis, Blauwe Kamer en Schoondonk. In 1786 werd deze strook verworven door de Nassause Domeinen. Zij besloten
in 1792 hier een ‘exercitieplaats’ in te richten. Soldaten zouden er leren marcheren, bevelen opvolgen en vooral goed schieten. Daarom moest het gebied worden omringd met een 2,4 meter hoge wal. Deze wal is echter waarschijnlijk nooit aangelegd. Direct ten oosten van de Stouwdreef ligt wel een soort wal, maar op een hoogtekaart ziet die eruit als een natuurlijk slingerende zandrug door het bos. Het zou kunnen dat deze natuurlijke wal langs de Stouwdreef tot ver in de negentiende eeuw wel dienstdeed als kogelvanger maar daarvoor zijn geen harde bewijzen. In 1706 tekende landmeter Vereijck in zijn kaart van het Mastbos op die rug een kleine schans. De schans deed wellicht dienst bij de belegering van Breda veel eerder in de 17e eeuw. Hoe dan ook in 1793 werd uiteindelijk een nieuwe beukendreef aangeplant vanaf de Bouvignedreef naar het in die hoek van het bos aangelegde oefenterrein voor de artillerie. Deze rechte noord-zuid lopende laan wordt ook wel het Duellaantje genoemd. Saillant detail: het laantje heeft zijn naam te danken aan een hier in 1844 uitgevochten duel met dodelijke afloop. Of het duel met zwaarden dan wel geweren was uitgevochten weten we niet. Daarvoor ontbreken de details. Om bij het schieten te blijven, het staat vast dat tussen 1868 en 1894 er nieuwe, noord-zuid gerichte schietbanen zijn aangelegd, met een rij van zeven of tien kogelvangertjes. Die militaire heuvels lagen ongeveer halverwege het oefenterrein ter hoogte van Galderseweg 41. In 1899 werd, ter vervanging van de kleine kogelvangers, een nieuwe grote kogelvanger aangelegd. Die enorme dijk flankeert nu de idyllische vijver met waterlelies in de vorm van een gracht. De ‘gracht’ ontstond door het uitgraven van grond om de wal te realiseren. Ten onrechte wordt nu de gracht in plaats van de wal de Kogelvanger genoemd en heeft het de functie van natuurontwikkeling meer in het bijzonder als kikker- en salamanderbroedplaats. De laatste tijd wordt eigenlijk het hele gebied aangeduid als de Kogelvanger. Sinds in 1978 de ware kogelvanger buiten gebruik werd gesteld door de KMA heeft defensie het beheer over het terrein rond het millennium overgedragen aan Staatsbosbeheer. Om er weer puur natuur van maken moest er wel eerst een vracht loden kogels opgeruimd worden, want verontreiniging door lood is niet goed voor plant en dier. Nu nodigt een wandeling langs de Kogelvanger uit tot een romantische kus of dierbare foto van je geliefde. Zo is de wereld van soldaten, krijgsmacht en oorlog zowel bij de Seeligkazerne als bij de Kogelvanger er een van vrede en liefde geworden.
Foto Ellen Rijken
Markandalletjes
- Pinksterweer, zonnig en verfrissend, steeds meer ooievaarssnaveltjes te zien!
- Info avond Waterschap Herinrichting zuidelijk Markdal. Dinsdag 6 juni. 20-22u. De Leeuwerik Galder. Meanders en natuurlijke inrichting voor 'vrijstromende Mark' nu in formele procedure. Basis van Vereniging Markdal. Formele inspraak t/m 12 juli. Graag aanmelden. Zie: www.brabantsedelta.nl/markdal.
- Emerput vogelexcursie. O.l.v. Kees Wijnen. Zondag 4 juni. 9-12u. Start ‘P’. Quick Lunch Shop. Ook Dodaarsjes en zelfs Geoorde Fuut? Max. 20. Aanmelden:
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. . - Vlaamse overheid zoekt verder naar Nurdlels. Niet in Aa of Weerwijs gevonden, wel in de Mark.
- BMF’s verdiepende cursus voor Groenwachters. Voor behoud en bescherming natuur, landschap, biodiversiteit, houtwallen, groen etc. Was direct vol!
- Bleeke Heide: twee zeldzame Geoorde Futen (Remblog). Eerste Lepelaar (Clem1969). Twee Steltkluten op hoge poten (Stijn Leestmans). Kleine Zilverreiger (Jan Wellens). Merkske: Kwarteltjes (Possen, Chris Beaart). Wespendief (Lips), Wielewaal (Beaart, Bijl). Markdal: Koekoek (Harry van Vugt), veel Kleine Karakieten (Bianca v.d. Berg, Nico Natuur). Urenlang mooizingende Bosrietzanger (Bianca, Harry). Huismussen jaarlijks meter voor meter terug, nu weer hele straten tjilpend!
Joop van Riet – natuurgids IVN Mark&Donge

Ad van de Laar - IVN Natuurgids 701 25-5-2023
Mijn kleindochter zat vol verwachting bij de grote, verse molshoop in het gras. Ik had haar verteld dat onder die molshoop Moffel woont, of in ieder geval een vriendje van Moffel. ‘Ik denk dat ik Moffel hoor, opa.’ Wat had ik graag haar reactie gezien als de mol plots zijn snuitje boven het zand uit zou steken of dat er op zijn minst wat beweging in de molshoop zou komen. Jammer. Eigenlijk weet ik ook wel dat je daarvoor meer geduld moet hebben en een beter tijdstip moet kiezen. Gelukkig... daar is Piertje. Een lange, vette regenworm kruipt uit het zand omhoog.
Foto Ellen Rijken
Molshopen zijn een van die zichtbare veranderingen in het landschap die aangeven dat de lente op komst is. Je ziet ze vaak al in februari, maar zeker in maart, in weilanden, speelveldjes, je gazon en ook in de bermen van de weg. Ik verzet ook wel eens wat zand met schop en kruiwagen maar dat is niets vergeleken bij het grondwerk van een mol. De voorpoten van een mol lijken wel op grote handen. Die zijn bovendien nog met een speciaal boogvormig beentje versterkt, zodat hij het zand makkelijk weg kan duwen. Soms maakt hij zijn gang door het gazon enkel omhoog te drukken. Dat merk je als je er overheen loopt. Maar vroeg of laat verschijnt er een molshoop omdat al dat overtollige zand dat hij uit zijn gangen graaft, toch ergens moet blijven. Negentig procent van zijn tijd zit hij onder de grond. Hij is hartstikke bijziend. Hij heeft maar heel kleine oogjes, wat overigens voor hem een voordeel is; er kan dan immers ook geen zand in komen. Eigenlijk kan hij alleen het verschil tussen licht en donker onderscheiden. Dat is genoeg, want echt ‘kijken’ in die duisternis onder de grond doet hij met zijn snuit, zijn snorharen en zijn staart. Zijn staart? Jawel, als je een stukje terug kruipt, is het handig dat je aan die achterkant wat kunt ‘zien’.
Pas op, een mol is bepaald niet doof! Vroeger zag je nog wel eens een boer met een schop in zijn hand bij de molshopen in zijn weiland staan. Die man moest allereerst weten rond welk tijdstip zijn mol actief was. Hij moest aan de molshopen af kunnen lezen waar zijn mol zich ergens ophield en daarna moest hij nog een tijdje bewegingsloos blijven staan. ‘Zijn mol?’ Ja, de kans is groot dat al die molshopen door één mol gemaakt zijn. Mollen leven namelijk solitair. Hij hoeft dus onder de grond niemand voorrang te verlenen of te passeren. Rotondes kent hij ook niet. Hij kan alleen voor- of achteruit. In de winter zit hij wat dieper in de grond. Het vroege voorjaar is vaak wat natter, dus zoekt hij het wat hogerop. Daar graaft hij zich in een gangenstelsel van een vrouwtje. Ze paren, nee niet in zo’n gang want daar is geen plaats voor. In een molshoop is meer ruimte. Als mevrouw merkt dat ze zwanger is, jaagt ze mijnheer haar gangen uit. Een maandje later heeft ze vijf tot zeven jongen. Na ruim twee maanden jaagt ze ook die het huis uit. Voor de jonge mollen is dat een kwetsbaar moment. Ze blijven enige tijd boven de grond en trekken al snel de aandacht van roofvogels. Van de tien jonge mollen blijven er maar vier over.
De gangen zijn het jachtgebied. Een mol doet regelmatig zijn rondje en eet onderweg op wat hij aan bodemdieren tegenkomt. Jammer Piertje! Hij bewaart prooidieren ook wel in een voorraadkast in een molshoop. Zitten er maar weinig bodemdieren en wormen in de gangen, dan maakt hij die gangen langer, tot wel 150 meter. Zijn ze uitgeput, dan verlaat hij ze en graaft nieuwe. Mollen zijn nuttig voor de gewassen die in hun leefgebied groeien. Ze eten schadelijke insecten op en houden de bodem luchtig. De graslandeigenaren denken daar vaak anders over.
Mijn kleindochter komt met haar favoriete boekje aanzetten ’Over een kleine mol die wil weten wie er op zijn kop gepoept heeft’. Ik durf haar niet te vertellen dat de hoge hoed die nog van mijn vader is geweest, van het zwarte fluweelachtige mollenvelletje gemaakt kan zijn.

Markandalletjes
- Wisselend, weifelend, winderig Pinsterweer! Pinksterbloem genomineerd als nationale bloem. Naast fluitenkruid, kievitsbloem, madeliefje en paardenbloem. Stemmen tot 2 juni!
- Nieuw waterschapsbestuur. Met voor het eerst een ‘groen gezicht’ in DB? Naast BBB, VVD, Waterbreed, Ongebouwd ook Water Natuurlijk in coalitie? Veel ambitie voor Klimaat en Kaderrichtlijn Water. Oude dogma’s verlaten. Besluitvorming 31 mei.
- Ooievaarsnestenfietstochtexcursie. Tweede Pinsterdag. Maandag 29 mei. 9-12u30. Start Dr. Batenburglaan 194. Breda. (Princenhoef). Via Markdal, Hondsdonck, Gilzerwouwerbeek, Wolfslaar etc. Langs drie nieuwe nestlocaties. Ca 30 km. Aanmelden:
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. . - Vierde ooievaarsjong meldt Martin Bos op Hondsdonck. Er zijn nog veel meer grote en kleine vogeltjes in nesten. Om zelf te bewonderen.
Joop van Riet – natuurgids IVN
Willem Veenhuizen – Als West Brabantse Vogelwerkgroep 18-5-2023
Deze maandagochtend mooi rustig bewolkt weer en geen wind, en weinig menselijke drukte, een goede ochtend om de vogelgeluiden te beluisteren en waarnemingen te doen. Het was al weer even geleden, deze wandeling, maar nu in een tijdsperiode dat er veel te beleven valt in de vogelwereld. Diverse soorten net terug uit het verre Afrika en veel plaatselijke soorten hebben een nest of zorgen alweer voor de jongen.

Foto: Paul Caris
Vanaf de Duivelsbrug speuren we over de nu ‘vuil uitziende’ Mark, altijd goed voor Waterhoen, Meerkoet, en nu zelfs een alleen zwemmende Fuut. In de nabijheid een zingende Vink. En plots een klein zenuwachtig vliegend en zoekend vogeltje in het bij de brug groeiend riet, een Pimpelmees. Deze was in het riet druk op zoek naar kleine insecten en luizen voor zijn pas geboren jongen. Natuurlijk meteen al weer een Kleine Karekiet ook vanuit het riet.
Ook zien en horen we gelijk Zanglijster, Spreeuw, Roodborst, Houtduif en Zwarte Kraai. Vele Kauwen vliegen over in zuidelijke richting…. Vanuit de houtsingel langs IJsvermaak klinkt het zangroffeltje van de Grasmus. Een Afrikaganger die zijn territorium ook wil veroveren.
Vaak aanwezig langs meer open vochtige bosschages. En eentje die zijn eigen naam zingt, de Tjiftjaf. Plots getjilp uit de ondoordringbare rozenhaag, verbazing, hier een mannetje Huismus, wat doet die hier, moet jij niet in de stad zijn…? Ook deze Huismus doet hetzelfde als daarnet die Pimpelmees. We horen ook Winterkoning, Zwartkop, twee Gaaien vliegen stil voorbij naar de overkant. Een kijkerblik over de grazige, bloemige velden met Koeien. We zien enkele grazende Grote Canadese Ganzen (zelfs zonder jongen…) met een Boerengans erbij. Een koppel Nijlganzen lopen er ook. Plots een koppel Distelvinken vliegen over… richting tuinen van Bouvigne. In de dode eik alleen maar enkele slapende Houtduiven, hoe lang kan de eik nog blijven staan, er breken steeds meer takken af…….
Ik zie alleen twee Ooievaarssnavels boven het nest uitkomen, ja plots gaat er een staan en kijkt rustig om zich heen. Nog geen jongen…..? Er worden weer een paar Kleine Karekieten genoteerd, nu totaal al zeven zangposten. Bijna elk plukje riet heeft wel een Karekiet in zich. Hééééé wat nu, wat een sfeer plots, in deze natuurruimtelijke omgeving, dat was voor mij even geleden dat ik deze eigen naam roepende vogel heb gehoord en gezien, de Koekoek!! Hij of Zij vloog snel de bomen in nabij de Bieberg!! Hé hé even bijkomen nabij de stuw. Naar het zuiden kijkend, enkele Knobbelzwanen een Fuut en een Blauwe Reiger. Verder alleen stil water en geen honderden Canadezen. Nog een druk voedselzoekende Koolmees onder in de Eikenbomen. Nabij een bosje achter de SBB boerderij, lastig, even langer blijven luisteren..., hoge en lage tonen, merelachtig, soms zanglijster achtig, zingt door op merelniveau, Spotvogel, nee, toch een Tuinfluiter. Maar even checken met de App. Ja deze geeft ook aan Tuinfluiter…, zo zie je maar weer, verrassend. Nog geen Gierwaluwen nabij het Waterschapsgebouw, nog te vroeg in de ochtend of nog te koud. Wel mooi te horen een Bonte Vliegenvanger vanuit de tuinen van Bouvigne. Nu plots weg door het geronk van een grasmaaimachine… hè jammer!
IJsvermaak bewaard tot het laatste. Er staan twee Kieviten te slaken of te posten op het grazige dijkje, geen jongen te zien of de vrouwtjes zitten nog op het nest. Niet te vinden.
Plaatselijk wel mooi nat en drassig, waardoor ook een lagere grasgroei en moerasvegetatie.
Verder stil op een tiental voedselzoekende Houtduiven na, die ook op de hoge lichtmasten rusten. Ja langs een slikkerig grasrandje een snel lopende Witte Kwikstaart. Tjonge het was me deze keer weer een enerverend ‘rustige’ wandeling’, Tot gauw ‘houdoe ééé’!

Markandalletjes
- Als eb en vloed wisselend weer en temperatuur, opgaand naar Hemelvaarts springtij?
- Eerste twee piepkleine snaveltjes zag Martin Bos op hun ooievaarsnest in Hondsdonck. Al zesde jaar! Steeds twee jongen. Vorig jaar een slachtoffer door luchtballonverstoring. In regio Baronie nu twaalf nesten bezet, drie meer dan vorig jaar. Waar volgende snaveltjes? Koekelberg bij A58?
- Natuurtuin Oranjepolder open zondag 21 mei. 13-16u. Domeinweg 9. Oosterhout. Waterbeestjespoelen, insectenmuur, vleermuizenkelder, volgelspotplek, hoogstamboomgaard. IVN Mark&Donge.
- Nachtvlinders speuren. Boswachterij Dorst. Maandagavond. 22 mei. 21u45. Oude steenfabriek. Rijen. Contact:
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. - Nog meer vogels: Bleeke Heide. Drie prachtige Zwarte Sterns (Sander J). Kok-, Zilver-, Storm- Kleine Mantelmeeuw (Jarek van Houten). Ria Lambregts, veel gelukkige spotters zagen Kraanvogel! Toekomstige broeders? Net als Fochteloërveen? Merkske: kakelt van Koekoeks, jodelt van Wielewalen, oorstrelend met Nachtegalen. (vele waarnemers, klinkend genaamd). Markdal: Vierentwintig Knobbelzwanen (Harry van Vugt). Lage Vucht: Gierzwaluw (Mariëtta Peeters). Slangwijk: Velduil, enige overdag jagende uil, met prachtige gele ogen, zag Nick Jansen.
Joop van Riet – natuurgids IVN Mark&Donge
Joop van Riet – natuurgids IVN 11-5-2023
Meestal hebben Brusselse berichten een negatieve klank, omdat iets niet mag of scherper gehandhaafd moet worden. En nu toch een reddingsboei, nog wel voor het Ulvenhoutse Bos? Ja zeker! Minister Christianne van der Wal moet het nog ‘even’ uitwerken, maar dan kan ze een bod doen aan veehouders dichtbij een Natura2000 gebied, zoals ons Ulvenhoutse Bos aan de rand van het Markdal. Zo maar een bod van twintig procent meer dan de marktwaarde! Stel dat je huis vijfhonderdduizend Euro waard is, en er ineens zeshonderduizend Euro voor geboden wordt? Honderdduizend euro meer dan waar je eerst mee rekende, lijkt heel verleidelijk, toch?
En waarom mag dat ineens wel van de Europese Commissie? Dit is een uitzondering bij de staatssteunregels die valse concurrentie met belastinggeld moeten voorkomen. Het mag in dit geval als daarmee veehouderijen dicht bij natuurgebieden stoppen met emissies die schadelijk zijn voor de natuur. En dat is rond het Ulvenhoutse Bos het geval. De prognose van de minister van der Wal is dat de overlevingskans van de natuur in het Ulvenhoutse Bos over tien jaar nog maar 17 % is! Andersom gezegd: de prognose is dat binnen tien jaar de natuur van dit oude unieke Ulvenhoutse Bos voor zeker 83 % is afgestorven ..…. Als er geen andere maatregelen dan nu getroffen worden.
En die kans komt er nu. Met deze reddingsboei uit Brussel kan de minister piekbelasters helpen duurzaam om te vormen of te stoppen. Daarmee kan de natuur gaan overleven en kunnen andere veehouders die nu - buiten hun schuld - zonder vergunning werken, geholpen worden. En de piekbelasters zijn door een inventarisatie van De Groene Koepel al twee jaar bekend. Zie de websites van Markkant en IVN Mark&Donge. Al hebben overheden dat nog niet opgepakt.

Maar geld is niet alles, zeker niet als de aanleiding niet die van je zelf is. En je een goed renderend bedrijf opgebouwd hebt. En bijv. een nieuw product in de markt gezet hebt dat nu bij de supermarkten in de schappen ligt. Dat verdient diep respect voor een succesvolle ondernemer. Toch kan elke ondernemer omstandigheden tegen komen die ongewild om aanpassingen vragen. Zoals een fotozaak die aan een steeds groeiende vraag om filmpjes en foto’s te ontwikkelen moest voldoen. Totdat digitale camera’s dat praktisch overbodig maakten en er nieuwe activiteiten bedacht moesten worden. Of uit de ervaring van mijn ouders, een goedlopende horeca dicht bij een station dat plotseling knooppunt van kantoren moet worden. Periode van onzekerheid, rem op nieuwe investeringen - wat ook de klanten zien - totdat de kogel door de kerk is en er een nieuw leven begint.
En de omstandigheden nu zijn anders geworden. Er is inmiddels te veel stikstof en ammoniak in de lucht en in de natuur. Dat moet anders. Ook omdat onze Vlaams-Brabantse grenstreek de slechtste lucht- en waterkwaliteit van de EU heeft en de Brabantse GGD’s waarschuwen voor een afnemende levensverwachting. En dat in het bourgondische Brabant dat nog het groene imago van fraaie natuur en mooie landschappen heeft. Dat kunnen we weer terugkrijgen door in alle sectoren duurzaam te produceren. Laten we die EU reddingsboei grijpen voor het behoud van een natuurlijk Ulvenhoutse Bos en een duurzaam Markdal.
Markandalletjes
- Wat een heftig mei klimaat, met zon, donder, bliksem en stortbuien. Goed voor de pas ingezaaide groenstrook in het Ginneken. Laat duizend bloemen bloeien!
- Vogelexcursie Merkske-Broskens. Zaterdagmorgen 13 mei. 7u30-13u. Gids Ria Lambregts. Aanmelden via
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. . - Nieuw op het kraaien menu? Gehoord: geluid van vallende eikels op het asfalt Ulvenhoutselaan. Kan toch niet, nu? Gezien: kraai slaat met iets op de weg. Is een zwanenmossel, die open barst en hij op eet! Verklaart de vele lege schelpen langs de Mark. Altijd gedacht dat alleen scholeksters als lekkerbekken die mossels oppeuzelden. Nee dus, ook kraaien. Deze was nog nat van het jutten aan een oever van de Mark!
- Vogelwandeling Zaartpark-Breda. Zondagmorgen. 14 mei 7-9u. Gids Willem Veenhuizen. Stadsvogeladviseur. Start: brug Langendijk-Aa of Weerijs. Westbrabantse Vogelwerkgroep.
- Groene Kikkers zijn gaan kwaken. Luider dan de vroege bruine kikkers in maart. Die konden de vrouwtjes op zicht vinden. Late Groene Kikkers moeten in het hoge gras hard kwaken om elkaar te paren.
- Bleeke Heide: Veel bewonderaars voor Stelkluut. Foto volgt. Drie Gierzwaluwen (Erik Rijnen). Groenpootruiter op doortocht naar Noorwegen (Gilbert Reypens). Twee Kemphaantjes (Ria Lambregts). Merkske: acht horendolle baltsende Koekoeken (Erik Rijnen). Markdal: Kwartel (Piet van Iersel). Spanning stijgt in Hondsdonck. Wanneer eerste ooievaarssnaveltjes te zien? Van koppel bij Martin en Elvira, dat nu meeste jaren in regio Baronie broedt. Beschuit met muisjes in de aanslag?
Aad van Diemen – IVN natuurgids Mark&Donge 4-5-2023
De struikspirea telt verrassend veel soorten, waarvan er enkele uit plantsoenen en tuinen ontsnappen en dan verwilderen. De Japanse spirea (Spirea japonica) doet dat blijkbaar zo effectief dat hij in de nieuwe Flora van Heukels ‘invasief’ wordt genoemd. Een straat verder van mijn huis heeft de gemeente destijds Japanse spirea aangeplant en enkele jaren geleden verscheen naast onze gevel een struik die Japanse spirea blijkt te zijn. In Breda zijn tot dusver vier verwilderde struikspireasoorten aangetroffen: de al genoemde Japanse spirea, die daar ook inderdaad vandaan komt.
Verder de witte pluimspirea (Spirea alba) en de dougglasspirea; beide uit Noord-Amerika. En dan is er nog het theeboompje (Spirea salicifolia), die al wat langer in cultuur is en bekend is uit Midden-Europa. Spireasoorten bastaardiseren nogal makkelijk. Eén van de meest voorkomende kruisingen is ‘Spirea x billardii’, die ik inderdaad net buiten de gemeentegrens verwilderd ben tegengekomen. Buiten de bovengenoemde soorten zijn er nog een stuk of drie soorten en een stel kruisingen, die we in de komende jaren nog wel tegen zullen komen in Breda. Wereldwijd zijn er ongeveer 100 soorten. De meeste in Oost-Azië. Het zijn alle planten van een gematigd klimaat en behoren tot de rozenfamilie.
Struikspirea is een goede drachtplant voor vlinders en bijen. Niet voor de specialisten, maar voor de ‘kroeglopers’ zoals ze bij de Vlinderstichting zeggen.
De geslachtsnaam ‘Spirea’ komt waarschijnlijk uit het Grieks en betekent dan ‘spiraal’ naar de spiraalsgewijze plaatsing van de bladeren aan de steel. In de handel staan de struiken ook bekend als ‘spierstruik’, hetgeen een lelijke en onbegrepen afleiding van ‘spirea’ is. Zeg dan ‘schroefstruik’ of ‘spiraalstruik’.
Markandalletjes
- Toch steeds beetje warmer, lijkt wel lente!
- Kies nu nationale bloem voor Nederland! Niet de Tulp, die heeft Turkije al. Veertig genomineerde bloemen op internet bij ‘nationale bloem verkiezing’. Kies er vijf. Zoals ‘riet’, kenmerkend voor Nederland-Waterland, sierlijk, veerkrachtig, wuivend en mooie voor- en achternaam ….
- Drukbezochte Groen Doe Markt Wolfslaar was succes van Stadsvergroeners. Veel bezoek uit alle doelgroepen. Markkant groeide met tweeëntwintig leden. Goed initiatief, doorgaan!
- Meer bijen en vlinders in je tuin? Advies van imbkers. Voor Top 10 inheemse planten, bollen, knollen planten, heesters en struiken. En niet behandeld met ‘bestrijdingsmiddelen’. Zie: bredaasbijenhouderscollectief.nl & top inheemse tuinplanten, etc.
- Maak van ‘boerenland’ landschappelijk labyrinth. Met struweelhagen, vlechtheggen, knotbomen, bloemrijke slootranden, etc. etc. Levert 80 procent meer biodiversiteit, weten Jaap Dirkmaat (Ned. Cultuurlandschap) en Land van Ons. Dus ook ‘vlechthaag’ van het ‘make it wild again’ initiatief . Begin is er bij IJsvermaak, nu nog doorvlechten van naar Galder!
- Natuurwandeling IVN gidsen. Beekdal Aa of Weerijs, bossen Trippelerberg, Zaartpark. Thema: herstelde slingerende beek. Zondag 7 mei. 13u30-15u30. Aanmelden: IVN Mark en Donge.
- Thema: “Waterkwaliteit Mark moet beter”. Dinsdagavond 9 mei. 20u. De Pekhoeve. Dorpstraat 94. Ulvenhout. Vereniging Markdal, ism Brabantse Delta, Natuurpunt Markvallei (B) en ZLTO. Springplank voor ‘Big Jump’. 9 juli. Bij Aschputten, ‘te water voor proper water’.
- Prijsuitreiking Groene Camera. Eervolle vermeldingen voor fiere Wim en Senne Verschraegen. Hele jaar te bewonderen in Museon – Den Haag.
- Bosuiltjes zijn vliegklaar, vallen soms al uit nest. Niets doen! Rustig laten zitten. Pappa Mamma Bosuil blijven ze voeden. Wel hond aan de lijn, uiteraard..
- Insecten-cursus-safari van IVN Mark & Donge. Bespieden ook ‘vierkleurige koekoekshommel’. Niet alleen vogels ‘koekoeken’, ook hommels. Camoufleren zich net zo in kleuren van (onvrijwillige) gastouders.
- Vlaamse Erfgoed cursisten (Natuurpunt Markvallei) werden gastvrij ontvangen op Bouvigne door DB-lid Louis van der Kallen. Info over voortgang Markdal. Start inspraak Definitief Ontwerp in juni. Realisatie vierde kwartaal dit jaar. Louis van der Kallen benadrukt noodzaak en wens voor intensieve samenwerking aan beide kanten van de grens.
- Vloeiweide (Effen-Rijsbergen) aan Bijloop hersteld. Project afgerond. Overbemeste toplaag afgegraven, waterbodems omhoog, dood hout in de beek, meander gegraven, grondwater vasthouden. Gezamenlijk gezond verstand succes van Brabants Landschap en Waterschap Brabantse Delta. Dit vaker toepassen, Markdal volgt?
- Vogels: Bleeke Heide: Wulp, drie Regenwulpen, zingende Rietgorzen (Hans Diepstraten). Zwarte-, Bos-, Groenpootruiter en Tureluur (Marie-Jose Verbeeten). Merkske: Code Oranje voor verlaten nesten: eerste Koekoek’s gehoord! (Ted Overmeer, Jan Adams). Markdal: IJsvogels bij Heerstaaijen en Bieberg (Iris van der Vlerk). Zeven Krakeenden. Grote Zilverreiger (Wouter Knap). Bonte Vliegenvanger (Marlou). Ooievaars paren door, boven Boswachters! En met net teruggekomen brabbelende Kleine Karekieten - ben je nooit meer alleen!
Joop van Riet – IVN Natuurgids Mark&Donge