Gedachtenkronkels

30-1-2025

We hebben er weer een jaar opzitten met fantastische uitspraken van de kinderen in de natuur. Meer dan ik heb kunnen onthouden maar goed. Enkele die ik met u kan delen. Tijdens een dag over bomen komen natuurlijk de verschillende soorten bomen voorbij. Eerst delen we ze in naar naald- en loofbomen om ons deze dag te verdiepen in de loofbomen. Eik, Kastanje, Berk en Beuk komen voorbij. Op een plek met zowel een Haagbeuk en een gewone Beuk begin ik mijn praatje met je hebt hier D’n Haagbeuk en de…. Voordat ik de zin af kan maken hoor ik achter mij “Amsterdamse Beuk!” Gierend van het lachen staan een paar jongens te dansen van de pret.

We hebben het over het verschil tussen habitat en biotoop. De habitat is het plekje in een biotoop waar een diertje graag woont. Dus in het biotoop bos wonen pissebedden graag op donkere, koele en vochtige plekjes met dood plantmateriaal, bijvoorbeeld tussen de bast en het hout van een dode stam. Ondertussen leg ik uit dat de pissebed familie is van de kreeft die in het water leeft en dus een vochtig plekje nodig heeft. Waarop een jongetje met een twinkel in zijn ogen uitroept: “Het is een Vissebed!”

Aan het einde van een buitendag loop ik met de groep terug naar school en we komen over een pad met aan weerzijde Kleefkruid. Ik laat zien dat de plant en de bolletjes op de kleding blijft ‘plakken’ en vraag ze hoe ze deze plant zouden noemen. Een enthousiasteling roept vol overtuiging: “De Plakbandplant!”

Tijdens een dag waar we het over biomimicry hebben krijgen de kinderen de opdracht om eens bij planten en dieren te onderzoeken hoe die zich verdedigen tegen vraat. Eerst onderzoeken ze bij planten alle manieren die een plant heeft en daarna bij dieren. De manieren die ze vinden koppelen de kinderen uit zichzelf aan de speciale krachten van superhelden. Een van de manieren is geur en de kinderen hebben het al gauw over “Stinkheidskracht!”

In het bos staan we in stilte zodat we de geluiden van het bos goed kunnen horen. Na een paar seconden stilte beginnen de geluiden op te vallen: Het zachte gespat van druppeltjes die op de dode balderen op de grond vallen, het ruisen van een briesje door de boomkroon, en de waarschuwingspiepjes van het Koolmeesje. Opeens wordt de rust verstoord door het gekras van vechtende Gaaien waarop een meisje roept: “Hé, een Vlaamse Meeuw!”

Vooruitlopend naar de lente een uitspraak van mijn jongste dochter als we langs een troep Ganzen lopen. Alle jongen zijn verzameld en er staat één Gans èrg waakzaam bij. “Kijk papa, een oppasgans!” Ze zit er niet naast. Ganzen brengen hun jongen samen groot. Een groepje kuikens wordt vaak begeleid door een paar ganzen en zo’n ‘kuikendagverblijf’ wordt een crèche genoemd.

Boomstam Henk, NatuurWijzer, IVN-natuurgids Mark & Donge

Markandalletjes

• Het wordt wat zonniger. De dag is sinds kerst al 73 minuten langer! En de nacht al 73 minuten korter! Ook toevallig? En elke dag 3 minuten er bij!
• Nog een (groot?) lichtpuntje: Wortels in Breda  met Veerle Bruning kreeg van wethouder Peter Bakker een positief bericht! Haar initiatiefplan voor een ‘natuurinclusieve zelfoogsttuinderij’ aan de Koekelberg bij Ulvenhout heeft ‘voldoende potentie om verder uit te werken”! Verdere onderbouwing is nog nodig. Dat wordt dus nog ‘duimen draaien en billen knijpen! Maar er is een straal(tje) licht. En dat verdienen Veerle en al haar mede oogsttuiners!
• Burgerinitiatief het Groene Goud heeft een kersverse website: https://www.burgerinitiatiefbehoudhetgroenegoud.nl/. De eerste paar honderd handtekeningen zijn binnen, maar er zijn nog meer dan 1000 nodig. Dus doe mee!

  

   
• Leerzame lezing in Klapekster van Baarlese huisarts Roy Remmen (emeritus hoogleraar Universiteit Antwerpen). Over effect natuur en groen: ‘wandelvriendelijkheid van (groene) leefomgeving verlaagt de kans op hartinfarct met 9 %!’ Dus blijven wandelen in de natuur!
• Veldonderzoekers voor ‘Schone Rivieren’ gevraagd. Twee keer per jaar oevers monitoren, óók langs de Mark. 3 februari training (digitaal). Aanmelden bij ‘schone Rivieren’.
• Poëzie natuurwandeling. Wolfslaar. Zondag 2 feb, 13u30-15u30. Aanmelden website IVN Mark&Donge.
• Knotten bij de buren in Molenschot? Hulpvraag vanwege gezondheid. 60 knotwilgen. IVN-ers samen met vrijwilligers Groene Brigade van NLGR. Zaterdag 15 feb. 9-12u. Info 06-40007219.  
• ‘Wat is eigenlijk Natuur’. Gert van der Hart (Globe) lezing. Donderdag 6 feb. 20-22u. De Wegwijzer. Steendorpstraat 2. Breda. Westbrabantse Vogelwerkgroep.     
• ’s Nachts volop roepende Bosuilen (nog niet van SUC!), overdag lachende Groene Spechten, levendige Boomklevers in het Markdal en vier hupse Eekhoorntjes in het Ulvenhoutse!

Joop van Riet – natuurgids IVN Mark&Donge