10-4-2025
Natuurlijk lijkt dit op de ‘lentekriebels’, waar zelfs de tweede kamer zich druk over maakte. Maar hier gaat het niet over de biologische schokken in de ‘body’s’ van onze jeugd. Nee het gaat over de verbazing in deze lente, die zoveel knallende verrassingen geeft. Het lijkt met dit vroege zomerweer of er veel meer lente verschijnselen om ons heen uitbarsten dan in andere voorjaren. Is dat verbeelding? Moeilijk te vergelijken, maar gelukkig hoor ik het ook van andere natuurgenieters, dus zal ik niet helemaal gek zijn…
Wat komt er aan berichten zoal op me af? Natuurlijk de Markdal ooievaars bij de boswachters. Er was even bij de zonnige terrasgesprekken (die dus niet alleen over bier en voorbijgangers gaan) ongerustheid, want de ooievaars waren een week niet gezien. Maar wees gerust, ze zijn er nog steeds. De boswachters hebben al een ring afgelezen, en het gaat weer om een grensoverschrijdende liefde met een Vlaamse man. Zeker bij ooievaars kent liefde geen grenzen! Verschil tussen ooievaars is niet te zien, dus bij dit nest wordt je een echte kenner door nonchalant te zeggen ‘oh daar is het mannetje weer’. Als je de ring ziet! Of zonder ring het vrouwtje benoemt!

Bij de Gilzerwouwerbeek hebben Joke en Piet Oomen via een stille drone al als waardering een ei in het nest op hun vroegere land zien liggen. Bij de fietstunnel A58 wordt ook al gebroed. Net als bij Martin en Elvira Bos in Hondsdonck waar het koppel de hele winter op hun kans zat te wachten. Een hele nieuwe locatie is die over het A16 viaduct bij Effen. Weer op een gemeente nestpaal! Vorig jaar was een drama met maar vijf uitgevlogen jongen. Terwijl in de jaren er voor tot zestien uitvlogrn in de omgeving van Breda. Maar is vijf weinig als er in de eeuwen ervoor nul ooievaars hier gebroed hebben>
Planten doen ook al volop mee met de lentebommen. Het knalgele Speenkruid - dat barst van de vitamine C springt overal in het oog. Zachter doet de lila-paarse-rose Pinksterbloem het. Dankt zijn naam niet aan het geestelijk vuur, maar aan de ‘pinken’ die dan in de wei huppelen. De ‘pinkenbloem’ is de voorjaarsbloeier bij uitstek en houdt van schrale onbemeste - dus natuurlijke - weilanden. Als bloem mooi teer en de gastheer van het fladderende Oranjetipje. Ondertussen zingen de Tjiftjafs al volop hun naam, net zoals de stillere Fitis. En overal staan de Sleedoorns, Meidoorns, Krentenboompjes, Perenbomen en de prachtige Magnolia’s met hun bloesem volop te pronken. Op het terras van Moeke blijkt dat er speciale jaarlijkse privé bloesem routes gelopen worden. Ook naar de mooist bloeiende Bredase Magnolia. Zo hoor je nog eens wat!
En dan meldt Lieneke Steijn vier Witgatjes (hoe verdien je zo’n naam?) in de Mark. En bij IJsvermaak twee Grote Gele Kwikstaarten. Die broeden graag bij stromend water, dus de nieuwe meanders zullen ze waarderen. Hun favoriete plek is bij stuwen en bruggen. Zijn natuurlijk groter dan de ‘gewoon’ al mooie Gele Kwikstaart, maar met zwarte bef en langere staart. Leuk om ze te bespeuren, ook op garagedaken. Daar overleeft de Sedum nu alle andere ‘zaailingen’. Geen wonder wie anders kan zich staande houden in zo’n woestijnbiotoop?
Ria Lambregts komt als oogst met een Geoorde Fuut in de Mark. Waar je ook de ‘ongehoorde’ Fuut nu volop hoort knorren! Die doen weer hun best om het record van vijf of zes legsels te verbeteren. Tropenjaren voor ze! Ook meldt ze het heerlijke geluid en zicht van Blauwborsten en Veldleeuwerikken op Strijbeekse Heide. En dan ook nog de Rode Wouw, onmiskenbaar door zijn ingebogen ‘gevorkte’ staart. Een echte aas opruimer.

Zoogdieren? Voor tweede keer een Das (helaas dood) bij Galder gevonden. Ze komen (of zijn er) echt al. Vanuit het Vlaamse meldt een boswachter de Otter! Terwijl er alles aan gedaan wordt om de Otter vanaf de Biesbosch via Breda naar Vlaanderen te lokken, lijkt het of ze zelf de route van de andere kant al inzetten! Voor nu genoeg lentebommen? Blijf kijken, luisteren en vooral beleven en genieten!

Markandalletjes
- Wat een explosief voorjaar, veel zon, droog, geen regen, veel te genieten. Hoe zal de natuur weer de balans vinden?
- Natuurwandeling Chaams Broek over beken en beemden. Zondagmorgen 13 april. 10-12u. Mooi voorbeeld van natuurherstel door Natuurmonumenten. Nieuwe meanders. Snel stromend water. Begroeide beschaduwde oevers. Coulissenlandschap met weilanden, houtwallen, knotwilgen, vogels en bloemen. Pas zo’n 20 jaar jong. Naast wijngaard Dassemus. Aanmelden via website IVN Mark&Donge.
- Nachtvlinders. Workshop/lezing KNNV. Met vlinderexpert Karl Veling. Donderdagavond 17 april. !9u30-21u30. Boerderij Wolfslaardreef 95. Breda. aanmelden via
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. - Nieuwe natuur rond Sulkerpad verworven door Staatsbosbeheer. Inrichting als beekdallandschap met meanders, natuur en recreatie mogelijkheden. Informatieve excursies 16 april 18u en 19u15. Aanmelden bij
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. . - Heb je ze ook gezien? Van die kleine ronde vliegende lentebommetjes? Gecamoufleerd als bijen- en hommelkoninginnen! Nu druk bezig om een plek te vinden en een eigen volk te stichten. Daarover en het nut voor ons en de biodiversiteit is er een tentoonstelling in het Princenhaags museum!
Joop van Riet – IVN Natuurgids Mark&Donge.