De voortplanting

Ad van de Laar – natuurgids IVN Mark&Donge 16-11-2023

Ik was ook wel blij verrast dat er ook in natuurgebied Gilzerwouwerbeek in Bavel een paalnest voor ooievaars was gekomen. De omgeving rondom de nestpaal heeft een nat karakter en dat is te danken aan natuurontwikkeling van het gebied dat zo is ingericht. De akkers en weilanden werden glooiend afgegraven, op verschillende hoogten gebracht en er zijn waterpartijen gegraven. Eind vorige eeuw gingen de ooievaars in aantal snel achteruit. Toen begon men pas een goede studie van deze vogel te maken. Vanouds zijn ze een lieveling van de mensen. De ooievaar heeft altijd tot de verbeelding van de mens gesproken. Er zijn weinig vogels met zoveel volksnamen. Eiber, Uiver en Adebar is de naam van geluksbrenger en schatjesbrenger van schatjes of baby’s. Heel lang geleden nam hij een gevestigde en gewaardeerde plaats in. Men was er steeds op uit de ooievaar dicht bij huis tot nestelen te brengen, want een ooievaarsnest gaf beschutting aan een gezegend huis. Men geloofde echt dat een ooienvaar voorspoed bracht, het huis beveiligde en zelfs voor de menselijke voortplanting zorgde. En het is nu fijn dat er een jonge ooienvaar geboren is op het nieuwe nest. Na enkele jaren, maar dat kan de pret niet drukken. De voortplanting in het natuurgebied is in volle gang  en er worden steeds meer soorten met jongen door mij gezien. Ben geen echte spotter maar bewandel het gebied wel vaak gewapend met telefoon om te fotograferen, mijn verrekijker vergeet ik vaak mee te nemen. Maar toch spotte ik eind juli moeder Patrijs met vier jongen. Ik heb nooit eerder patrijzen hier in het natuurgebied gezien, het duurde even tot moeder patrijs me zag en vloog met haar alarmroep laag weg. De jongen zochten rennend en piepend snel ieder hun eigen weg. Rond 1975 was de patrijs een talrijke broedvogel in het grootste deel van ons land, hoe wel er toen al sprake van afname was, is sindsdien 90 % er al weer van verdwenen.

Boomkikkers: en natuurlijk waren er ook de boomkikkers, een groot aantal jongen, het was even zoeken maar met het zonnige weer waren er nog hele kleine met nog een staartje en de kleur was nog niet fel groen. Maar heel mooi om ze zo te kunnen waarnemen in dit prachtige natuur gebied.

De jonge torenvalken: waren een plaatje, vijf op rij zaten de jongen in de open nestkast te wachten op het eten van het vrouwtje en mannetje. Een week later was er een dood jong gevonden in het gebied oorzaak onbekend.

Fazantenhaan gezien: het is een kleurrijke prachtige vogel, met heel helder hikkend geluid. Na dat de mais van het land was, zag ik hem vaker op grotere afstand, maar zijn ‘hen’ zag ik er nooit bij. Na de vele neerslag eind oktober, begin november was er erg veel water in de plassen en in het snel stromende water van de Gilzewouwerbeek. Het vele water stroomt nu gereguleerd snel door naar de Mark en de Bredase singels. Het natuurgebied is druk bevolkt met veel verschillende soorten, etende en rustende vogels. Het blijft voor mij een beleving in dit mooie natuurgebied, een bezoek is de moeite waard! 

Markandalletjes

• Herfst mooi van vijftig tinten bruin, maar ook nat!
• Indrukwekkende fototentoonstelling op de Oogsttuin Wortels in Breda aan het Sulkerpad als pleidooi voor behoud van de tuin met hoge met natuur-, sociale- en educatieve waarden. Eerste Gele Lucernevlinder juist daar in Markdal waargenomen door Ria Lambregts die vanuit de biodiversiteitswaarde een warm betoog hield voor de Wortels in Breda. Ambtelijk bericht bij opening: ‘bestuurders praten door over oplossing’.
• IVN landschapswandelaars ontdekten nieuwe natuur langs Hazeldonksebeek en langste Vleermuisgrot van 50 meter ‘Op Goede Grond’: biologische fruitkweker oude rassen.
• Lichpuntje 1: biologische boomkweker bij Zundert! Gemeentes willen ‘spuitvrij’ gekweekte bomen! Lichtpuntje 2: Toekomst voor welvarender West Brabant is plantaardige voedings branche. Uitbouwen innovatieve bedrijven Dinteloord, Cosun, vegetarische slager, eiwit uit algen, etc. Dus: ‘Agro plantfood Valley’?
• Vogelskijken Bleeke Heide. Zondag 19 november. 10-12u. Herstelde oude ven al jaren magneet voor vogels. Aanmelden website IVN Mark&Donge.
• Alles over Slechtvalken. Lezing Martin Moller. Coördinator Roofvogels Hoeksche Waard. Donderdag 23 november. 20u. Wegwijzer. Steendorpstraat 2. Breda. Graag aanmelden: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..
• Mens en natuur. Gert van der Hart. Actievoerder. In transitie leren van natuur. Vrijdag 24 november. 20u. Klapekster. Kolonie 41. Wortel (B). Natuurpunt Markvallei.
• Bleeke Heide. Vierhonderdvijftig Kolganzen (Ted Overmeer). Drie winterse Koperwieken (Hans van Kluiven). Merkske: Goudvink, Zwarte Specht (Ted). Markdal: Grote Zilverreiger. (Piet van Iersel). Brandgansje (Jarik van Houten), gelukkig weer een IJsvogel (Egbert Eilander). En vast nog veel meer te zien!

Joop van Riet – natuurgids IVN Mark&Donge