Paddenstoelen

Boomstam Henk – NatuurWijzer - IVN-gids Mark&Donge 30-11-2023

De Herfst! Naast het bladerfestijn ook het seizoen dat paddenstoelen de grond uitschieten en meer zichtbaar zijn voor iedereen. Ik vraag aan de kinderen om op zoek te gaan naar paddenstoelen. Ze krijgen van mij een spiegeltje op een steeltje en een zoekkaart met plaatjes van gangbare paddenstoelen. Vol enthousiasme gaan de speurders op zoek. Het blijft altijd weer verrassend hoeveel kinderen zien. Met een groep 4 vinden we een aantal mooie paddenstoelen; Aardappelbovisten, een geschubde inktzwam, stobbezwammetjes of zijn het zwavelkopjes? Waarom heet een paddenstoel eigenlijk een paddenstoel? De vraag schiet uit een speurend mondje en voordat ik antwoord kan geven is zijn interesse alweer bij een vondst. Even later vinden we een groepje paddenstoelen in een kring staan. Verwondering alom en hoe kan dat nou? Ik roep de groep bij elkaar en vraag ze of ik een mooi verhaaltje mag vertellen. Natuurlijk mag dat. Lang geleden toen mensen nog niet wisten dat paddenstoelen gemaakt werden door schimmeltjes vonden de mensen het maar spannende dingetjes, die paddenstoelen. Alleen de kruidenvrouwtjes van toen begrepen dat je sommige paddenstoelen kon gebruiken. Ze werden algauw heksen genoemd. En die heksen moesten natuurlijk wel eens met elkaar praten en overleggen over recepten en spreuken. Op nachten met een volle maan wandelden ze met hun huisdier, de pad, naar het bos en gingen in een kring staan. De padden moesten rustig wachten totdat de heksen klaar waren. Iedere heks toverde voor hun padje een stoeltje. Een slimmerik roept uit; een paddenstoel! Een ander legt de connectie en roept: in een heksenkring!

We struinen weer verder en onder een grote, oude beuk vindt een jongedame een paars paddenstoeltje. Met verrassing in haar stem roept ze mij erbij. Kijk, dan meester! Hoe mooi. Ik vraag haar of ze de kleur herkent van iets dat ze weel eens eet. Ja! Rode kool. Inderdaad! En in Nederland zijn we vaak heel makkelijk met naampjes geven. Als het ergens op lijkt, dan noemen we het zo. Hoe zou deze paddenstoel dan heten? Vertwijfeld zegt ze rodekoolpaddenstoel? Met applaus zeg ik Ja! Alleen vinden we paddenstoel dan te lang en zeggen we zwam; Rodekoolzwam. Ik roep de groep er weer bij en vertel ze dat dit een heel bijzonder paddenstoeltje is. Het schimmeltje gaat met zijn draadjes op zoek naar de dunste worteltjes van de boom. Het schimmeltje vraagt dan of het wat mag eten. In ruil zal het schimmeltje dan water met wat bouwsteentjes geven. De oude beuk vindt dat een goed idee. Als het schimmeltje water geeft dan hoeft hij daar niet zoveel worteltjes meer te bouwen. Dat is een prima samenwerking. Zo maakt deze beuk gebruik van het grote netwerk van schimmeldraadjes en het schimmeltje kan groeien door het eten dat de Beuk geeft. Er wordt weer een andere paddenstoel gevonden, en nog een, en nog een. We lopen verder door het bos en zingen: Op een grote paddenstoel….

Markandalletjes

• Overeenkomst tussen tandarts en verkiezingen? Kan beiden met ‘kies’pijn te maken hebben. Maar net als regen, dat houdt ooit ook een keer op. De Mark rijst bijna over zijn oevers.
• Lichtend voorbeeld uit brongebied van de Mark. In Baarle Hertog schonk bij testament mevr. van Hilst de gemeente haar perceel daar, op voorwaarde dat het ‘een groene long’ zal blijven. Raadsleden, schepenen en burgemeester namen unaniem graag een ‘groen’ besluit! 
• Begin december neemt provincie besluit over verkoop Markhoeve. Wordt het witte rook voor de Markhoeve als innovatieve broedplaats en trefpunt? 
• Themawandeling Tussen Gras en Glas. ‘Flirten met de grens’. Café In Holland. Schootsenhoek 23. Castelre. Zondag 3 december. 14u-17u30. Natuurpunt Markvallei. Waar België in het noorden ligt! 
• In de regen contrasteren wilde woerd eenden op hun mooist. Bleeke Heide: vijftig mooie Wintertalingen (Roel Hoppenbrouwers, Sander J). Twintig Krakeenden (Sander). Merkske: Bosuil (Dries Martens). Roepende Raaf, Grote en Kleine Barmsijs (Ted Overmeer). Twee Goudhaantjes (Jan Adams). Markdal: Waterral, Vier VUURgoudhaantjes. (Leo Nagelkerke). Baltsende Roodborst, Putters, eenenveertig Vinken (Raymond van Breemen). Krabbenbossen-Weerijs: schaarse Grote Gele Kwikstaart, ook hier bij stuw (Gert van der Hart).