Boomstam Henk – NatuurWijzer - IVN-gids Mark & Donge 28-3-2024

De klas wil nog even spelen en dat komt weer mooi uit met het opruimen van mijn spulletjes. Als ik klaar ben doe ik het afgesproken dierengeluid om te verzamelen en roep dat ze hun tassen kunnen pakken. We lopen naar de stuw en daar aangekomen zetten we gauw de tassen weer bij een bankje. De eerste Secchi-schijven vliegen al over de reling als ik de groep nog even bij elkaar roep. Per groepje gaan we aan de slag. Ieder groepje zoekt zes plekken om te meten;

Voorjaar met hommelkoningin en kievitsbloem.
Foto: Ellen Rijken.

Aan beide oevers van de Mark en in het midden. Elke meting die je doet, schrijf je op je papiertje in de vakjes bij het juiste onderwerp. Je meet aan beide kanten van de stuw. We meten:

Diepte: Elk groepje krijgt omstebeurt de PVC-pijp en meet de diepte op de 6 plekken. Zodra je weerstand voelt kijk je hoeveel meter de pijp onder water is. Stroomsnelheid: ook weer op die zes plekken. Iemand gaat op een plekje langs de Mark staan en gooit zijn takje in het water. Een ander rent vooruit en na zeker 10 meter wacht hij tot het stokje voorbijkomt. Beide kinderen tellen rustig vanaf dat het stokje in het water ligt tot dat het voorbij komt. Daarna rekenen we de stroomsnelheid uit van meter per seconde naar kilometer per uur. Troebelheid: Elk groepje gooit de Secchi-schijf in het water en laat het rustig zakken. Zodra je de gekleurde kwarten niet meer ziet, haal je heel langzaam de schijf weer omhoog tot je de kwarten net ziet. Dan kijk je hoeveel knoopjes de schijf onder water is.

De uitleg, hoewel noodzakelijk, heeft lang genoeg geduurd. De eersten zijn niet meer te houden en sprinten naar de Mark. Ik loop rond en geniet van het enthousiasme, het overleg, het gemopper op elkaar en de hulp en sturing die ze elkaar geven. Hier en daar help ik ze nog een keer op weg of leen ik een handje zodat er net wèl over de graspol heen in het water kan worden gemeten. Na een poos merk ik dat de metingen zijn gedaan en het spel met andere mogelijkheden van de meetinstrumenten is begonnen.

Natte schijven vliegen spetterend in het rond, de PCV-pijp klapt knallend op het water en wie kan een tak het verste gooien. Ik laat het nog heel even gaan en roep dan de groep weer bij elkaar. We vergelijken de metingen, zien dat de metingen dicht bij elkaar liggen en kunnen daar mooie gemiddelden uit halen. De stroomsnelheid in de binnenbocht is anders dan in de buitenbocht, evenals de troebelheid en de diepte. Zou dat met elkaar te maken hebben? Zou de bocht daar ook iets mee van doen hebben? Langzaamaan zie ik de verbanden duidelijk worden in de hoofden. Waarom meten we nou de troebelheid dan, meester? Die vraag geef ik terug aan de groep. Waarom dan? Wanneer kun je iets zien? Als je je ogen open hebt, roept een wijsneus. Klopt, en wanneer zie niets? Ja als je ze dicht hebt. AHA! Want dan is het… DONKER! Dus wat zegt troebelheid van het water over het water? Inderdaad! Hoe diep het licht kan komen! En dat zegt weer iets over of er dus wel of geen waterplantjes kunnen leven, waar diertjes van kunnen eten, die op hun beurt weer kunnen worden opgegeten door andere diertjes, en dus hoe gezond de Mark is. We hebben weer genoeg gepraat en de conclusies van een gezonde Mark laat ik al wandelend langs het jaagpad in gesprekken vormen. Daar kunnen ze met de juf in de les nog eens geurend en kleurend over napraten.

Markandalletjes
  • Het kriebelt als lente.
  • Bron van vervuilende plastic Nurdles nu bekend. Bedrijventerreinen Hoogstraten en Hazeldonk. Gesprekken met slordige bedrijven nog geen effect. Nog even veel ‘nurdles’ meldt Ron Bekker van nmv Markkant. Actie gevraagd!
  • Veerle Bruning “Een mooie herinnering aan een prachtige periode van 7 seizoenen op ons land aan het Sulkerpad! Onbegrip over de overheid en droevenis van afscheid.” Sprankje hoop op nieuwe akker? Nieuw plantmateriaal besteld. Inkomen gestopt. Wachten, wachten… Wat kunnen bestuurders?
  • 22 april ALV van Vereniging Markdal. Pekhoeve. Thema recreatieve natuurbeleving. Terreinbeheerders voelen niets voor mensen in ‘hun’ gebied: Galder-Strijbeek. Dus discussie!
  • Bleeke Heide: ZEEAREND (Peter van Hoek), eerste Boerenzwaluwen (Huub Don, Bert van der velden)), honderd Slobeenden (Stijn Leestmans). Merkske: zes Watersnippen (Ted Overmeer), twintig Pijlstaarten (Sommen Piet). Markdal: twee baltsende Scholeksters (Harry van Vugt), IJsvogel (Jarek van Houten). Overal Tjiftjafs en klepperende ooievaars. Boven SBB boerderij Kaat van Haperen weinig belangstelling. Nog treurend om vogelgriepdrama of geen kriebels in de buik? 

Joop van Riet – natuurgids IVN Mark&Donge

Vervallen monumentale langgevelboerderij Notselseweg, een jaar geleden.