Leo Nagelkerke, West-Brabantse Vogelwerkgroep 5-9-2024
In Engeland is een onderzoek uitgevoerd naar de kennis van de natuur onder 150 jonge biologiestudenten (18 en 19 jaar). (https://doi.org/10.1002/pan3.10265). Hen werd gevraagd om van een aantal groepen dieren en planten vijf inheemse soorten te noemen. Dat deden ze volgens een strakke wetenschappelijke methode in een anonieme enquête. Er werd ook gevraagd of de studenten uit de stad of van het platteland afkomstig waren en van wie ze over de natuur hadden geleerd. Het bleek dat de studenten meer vogelsoorten kenden dan soorten zoogdieren, vlinders, bomen, of wilde planten. Gemiddeld wisten ze bijna allemaal wel vijf vogels te noemen, maar slechts iets meer dan de helft noemde vijf correcte soortnamen. Er zaten nogal wat “eenden” en “zeemeeuwen” tussen. Vlinders werden het slechtst gekend: slechts 13% van de studenten wist vijf soortnamen te noemen. En we hebben het hier over biologiestudenten, dus jonge mensen bij wie je in ieder geval een beetje belangstelling voor de natuur verwacht.
Ja, allemaal leuk en aardig, is misschien de gedachte van de lezer die nu nog niet is afgehaakt, maar wat wil je nu eigenlijk duidelijk maken? Een aantal dingen. Ten eerste dat de studenten die het meeste wisten dat meestal hadden geleerd van ouders en enthousiaste leraren, of dat ze zelf aan de slag waren gegaan. De school waarop ze zaten, of hun sociale omstandigheden maakten niet veel uit. Iets anders opvallends was dat studenten die veel over vogels wisten, dat meestal ook over die andere dieren en planten deden! Vogelkennis als een soort kruiwagen voor algemene kennis en liefde voor de natuur. Zelf vind ik dat niet zo gek: vogels zijn relatief gemakkelijk te zien, maken vaak geluid en vertonen allerlei gedrag waarover je het kan hebben: dat kan aanstekelijk zijn.
Ik verwacht dat in Nederland de natuurbeleving en -kennis van jonge mensen niet heel anders is dan in Engeland. En ik vind dat heel zorgelijk, omdat een gebrek aan kennis samengaat met een gebrek aan beleving, wat weer leidt tot onverschilligheid over wat er met de natuur gebeurt. Wie valt het dan nog op dat de eerste lentezangers terugkeren, of omgekeerd, dat de laatste zomertortel Breda heeft verlaten? De Britten spreken met gevoel voor drama van de “Extinction of Experience”: het uitsterven van de ervaring. Het landschap om ons heen wordt dan slechts een decor, niet een wereld die we delen met ontelbaar andere wezens.
Je kunt ook hoop putten uit deze studie, want het blijkt dat de kennis en liefde voor dieren en planten wel degelijk kan worden overgedragen. Ikzelf zie dat als een taak: ik probeer mijn enthousiasme breed te delen. Hopelijk doe ik dat op een goede manier, want toen mijn kinderen nog klein waren, begonnen ze wel eens heel diep te zuchten als ik weer iets over vogeltjes of plantjes zei. Anderzijds weten ze alle drie ondertussen meer dan de meeste anderen en hoorde ik een van mijn zoons zelfs al eens iemand corrigeren die de term ‘zeemeeuw’ gebruikte. Ik vind dan ook dat we allemaal ons best moeten doen en wat we weten en waarderen overdragen.
Ik hoop dat veel mensen dan weer een echte lievelingsvogel krijgen: niet een abstracte, zoals een pinguïn van een grappig filmpje op YouTube of een ‘Angry Bird’. Nee, een vogel waarmee je een persoonlijke ontmoeting hebt gehad, zoals die grappig drukke staartmezen in de bomen bij je tuin, of de adembenemend mooie gekraagde roodstaart die je in het bos bij een wandeling tegenkwam, of een majestueuze raaf die ineens boven je langs vloog terwijl je op je fiets naar school ging. Zo’n ontmoeting, zo’n ervaring, zo’n verrijking.
Markandalletjes
- Pas op: de eerste kastanjes zijn gevallen! En …. “Er kan er nog een komen!”. Plezier voor kinderen!
- Provincie start met voorbereiding verkoop Markhoeve! Moet maatschappelijk belang in Strijbeek dienen.
- 20 jaar ontwikkeling Klokkenberg. Karien van Bijsterveld en Marc Berends organiseerden een vakexcursie met vele “spelers” uit die periode. Bepalend was de switch van het maximaal uitnutten van het gebouw naar “het landschap is uitgangspunt”, als krachtige uitspraak van de “Klankbordgroep”. Het landschapsontwerp van prof. Bijhouwer uit 1950 werd uitgangspunt, bleef dat en werd via Raad van State vastgelegd.
Indrukwekkend is nog steeds de betrokkenheid en hartstocht van alle actoren om met maatwerk en overtuigingskracht tot resultaat te komen. De Klokkenberg gaat zijn laatste fase in. Het herstel van de meandering uit het Bijhouwer plan ontbreekt nog. Waterschap werkt nu aan dat plan in het Markdal. - Haagse Beemden IVN Natuurwandeling. Zondagmiddag 8 sept. 13u30-15u30.. Hoe vogelrijke beemden natuurrijke grote woonwijk werd. Met het (princen)Haagse Beemden Bos. Aanmelden webiste IVN Mark&Donge.
- Vogels worden weer onrustiger.
Joop van Riet – natuurgids IVN Mark&donge
Aad van Diemen – IVN Natuurgids ‘Stad en Plant’ 29-8-2024
De groene trompetboom (Catalpa bignonioides) is de laatste 15 jaar in toenemende mate populair geworden. Ik weet nog dat je naar een arboretum moest gaan om er één te zien. Net als bij sommige andere planten is de boom bij het publiek meer bekend onder de wetenschappelijke naam ‘catalpa’. Die geslachtsnaam naam komt uit het Cherokee, een taal van een Indiaans volk, en betekent ‘gevleugeld hoofd’. Waarschijnlijk naar de vorm van de bloem, die mij dichterlijk meer aanspreekt dan ‘trompet’. Een trompetvorm kan ik nauwelijks ontdekken bij de bloem. De soortaanduiding ‘bignonioides’ eert J. P. Bignon (1662-1743) hofprediker bij Lodewijk XIV en beschermer van geleerden.
De boom wordt veel aangeplant in plantsoenen, kerkhoven en ook wel bij particulieren met een wat grote tuin. De boom wordt niet heel hoog, maar toch wel 15 m. Als vrijstaande boom heeft hij een sierlijke vorm met een brede kroon en een korte stam. De bladeren zijn groot en hebben een typische lichtgroene kleur. Het lijken wel kleine vlaggen. De bloemen zijn groot, de kleur is wit met gele strepen en violette punten. Ze groeien in pluimen van 10 tot 20 bloemen. Prachtig om te zien en lichtgeurend.
De vruchten groeien in september en oktober, worden 20-40 cm lang en hebben een dunne vruchtwand. De bladeren vallen al vroeg en dan zie de lange peulen de hele winter hangen als een soort feestversiering. Het moge duidelijk zijn dat de groene trompetboom in alle seizoenen wat te bieden heeft voor het oog. Omdat de boom snoei goed verdraagt, wordt hij ook als knotboom gezet in hagen zoals bijvoorbeeld bij mij in Bavel. Van de charme van de boom blijft dan niets over en het is ook uit ecologisch oogpunt een foute keuze. De groene trompetboom is een Amerikaanse exoot die weinig toevoegt aan de biodiversiteit. Uit esthetisch oogpunt is het verdedigbaar om hem als solitair hier en daar te zetten, maar als knotboom zijn er tal van inheemse alternatieven als linde en wilg.
In Nederland is ook nog een andere trompetboom te vinden: de gele trompetboom (Catalpa ovata). Deze is afkomstig uit China en je ziet hem veel minder. Het belangrijkste verschil met de groene trompetboom is dat de bladeren gelobd zijn en de bloemen kleiner zijn en inderdaad crèmekleurig, gelig. De groene trompetboom verwildert in Nederland op ongeveer 30 plaatsen en is ook al in Breda aangetroffen. De gele trompetboom is nog niet zover: tot op heden op één plaats in Nederland.
Markandalletjes
- Na midzomer de dagen al bijna 3 uur korter. Geen wonder dat er zoveel groene eikels vallen, al zijn ze wel héél vroeg.
- De appelboompjes zijn weer saai groen, De rode appeltjes zijn ‘geappelmoest’.
- De Stichting Markdal, die de verworven gronden beheert komt weinig in de publiciteit, maar heeft zo’n 40 ha verworven grond in portefeuille. Die zal via het GOB ingezet gaan worden voor nieuwe natuur in het Markdal. Ook wordt gewerkt aan aankoop van zo’n 10 ha. Stille noeste werkers.
- Grondwater wordt schaarser. Waterschap wil vinger aan de pols houden met inventarisatie. Daarom wordt aanmelden van ‘Kleine grondwaterputten’ nu gevraagd. ‘Klein’ is relatief. Gaat om putten die tot 10.000 liter per uur op mogen pompen. Of te wel 240.00 liter per dag…. Toch wel een aardig zwembad. ‘Grote’ putten zijn echt groot en moeten écht een vergunning hebben.
- Ook in de Mark zitten veel Rivierkreeften zag schepnetvisser Mees met vader Krien.
- Mooiste zandpad van Brabant ligt in het landschappelijke De Rith. Bij de ‘Luie Boom’. Die krijgt van de Brabantse Milieu Federatie de Hetty Gerringa prijs. Hetty was tot haar recente pensioen een rots in de branding bij de BMF. Op 28 september komt wethouder Peter Bakker (GL) ter plekke de prijs uitreiken. Mooie opsteker voor het landschappelijke De Rith dat steeds voor zijn erfgoed moet knokken.
- Vogels: het is til met de rustende en opvettende vogels, maar toch … Merkske: Zwarte ooievaar, helaas doorvliegend, drie Wielewalen, acht Wespendieven ((Tom Voet, Gerard van Buuren, Ted Overmeer). Bleeke Heide: twee contrastrijke duo’s Witgat en Zwartkop, zes Dodaarsjes (Ria Lanbregts). Markdal: twee Vuurgoudhaantjes met hoge tonen voor scherpe oren (Kees Kammeraat), zes Lepelaars (Kees de Ruijter). En het gaat weer drukker worden!
Joop van Riet – natuurgids IVN Mark&Donge
Ad van de Laar – natuurgids IVN Mark&Donge 22-8-2024
Het is en was voor mij een bijzondere zomer 2024. In Markdal en Wouwerbeek was dat heel duidelijk zichtbaar. Alles was anders dan anders, alles bleef grasgroen en er was veel water! Maar ook massale extra groei van verschillende planten en vruchten door het vele regenwater en warmte in de grond, was wat me erg verbaasde. Dit jaar hebben we onze tuinen en landbouwgronden niet hoeven te besproeien er was zeer regelmatig erg veel regenwater, plassen en sloten traden vaak buiten hun oevers. Daardoor groeide langs de oevers hele gele vlakken van de zelfde plantensoort het Jakobs-kruiskruid. In juli en augustus waren dat de ongeveer 1 meter hoog opgeschoten bloeiende planten.
Eén plant kan in ongestoorde toestand wel tienduizend zaden voortbrengen. Zij worden gedragen door hun zilvergrijze pluis, men noemt dit grijsaard en wordt naar alle windstreken vervoerd. Jakobs-kruiskruid bevat giftige stoffen voor rundvee. Het is bekend dat regelmatig nuttigen van deze planten door paarden tot een ernstigste leverkwaal kan leiden, die soms de dood tot gevolg heeft. Sommige kleine zoogdieren, zoals konijnen eten het kruiskruid zonder schadelijke gevolgen. Dit geldt ook voor de rupsen van de Sint-Jakobs vlinder die de planten in zijn geheel kaal vreten. Al vele jaren zijn deze zo genaamde “Zebra” of ”NAC” (Breda} rupsen ook in grote aantallen aanwezig. Op hun bloemen zijn vele insecten, bijen, hommels en zelfs vlinders aanwezig. In Nederland maken deze composieten dan ook niet voor niets ongeveer een vijfde deel van de totale bloeiende flora uit. Zoals het Boerenwormkruid dat tot stevige struikachtige, dicht bebladerde plant kan uitgroeien en een rijke en langdurige bloei geeft van gele knoopjes, die in dichte schermvormige pluimen bijeen staan. De platte “hoofdjes” bezitten geen straal of lint bloemen, maar de mooie regelmatig geveerde bladeren zijn kenmerkend voor de soort. Wanneer je een blad tussen vinger en duim wrijft blijft de aromatische geur urenlang merkbaar. Boerenwormkruid komt in heel Nederland voor op droge zandige grond die niet al te onvruchtbaar is. Aan de lijsterbesboom zag ik ook heel veel vuurrode vruchten aan deze bomen-struiken. Heeft vast toch te maken met het vele water en warmte? Die omgeving doet me nu denken aan mijn fraai gedicht:
Het fietspad langs sloot en weiland
Het boerenwormkruid knoopt met duizend knoopjes de slootkant aan het fietspad vast
In de felgele zoom de lijsterbesboom
die met zijn franje van rood en oranje
wonderlijk mooi in die kleuren zee past.
Laat zich er niemand mee bemoeien, in het weiland nog grazende koeien
Ik hoop dat de bloemen en de boom in de zoom, nog jaren zo mooi mogen bloeien.
Markandalletjes
- Scholen zijn weer begonnen, het zomert door, alles weer als vanouds? Maïs groeit meter per week. Groeizaam nat weertje! Wolken mussen in achtertuin, voor het eerst na 10 jaar zo veel gekwetter!
- Primeur! Grote Suikeresdoorn bij Klokkenberg mag niet gerooid worden, moet verschoven worden! Voorwaarde van gemeente bij ontwerp bouwvergunning paviljoen Klokkenberg: 80 jarige grote suikeresdoorn van ca 80, omtrek 3m60, hoogte 12 m, met kroon van 28 meter. Staat dicht bij paviljoen. De Suikeresdoorn vangt heel veel fijnstof, regenwater en CO2 op. Als vervanging zouden 50 flinke jonge bomen geplant moeten worden. Boom met kluit van ca 240 ton kan versleept worden.
- Versleeptechniek na veel protest tegen kappen voor het eerst succesvol toegepast voor oude Paardenkastanje in Den Haag. Bij aanleg nieuwe Koningstunnel, Malieveld. Suikeresdoorn is nationale symbool van Canada. De Groene Koepel en natuur- en milieuvereniging Markkant zijn blij met het behoud van de grote Suikeresdoorn op landgoed Klokkenberg.
- Loepjeswandeling bloeiende geluidswal Heusdenhout en stromende Molenleij. Zondagmiddag 25 augustus 13u30-15u30. Aanmelden website IVN Mark&Donge.
- Boerenwormkruid herkenbaar aan gele ‘speldenkussentjes’. Goed voor ontwormen schapen, geiten, etc. Arme keuterboeren gebruikten het ook zelf. Dat werkte.
- Vogels: Merkske: drie Purperreigers (Tom Voets). Bleeke Heide: Raaf (Willem van Liemt), Roek (Ria Lambregts), vijf Boomvalken, twee Boomkruipers, vier Boomleeuwerikken, is nu hun tijd (Jan Bijl, Marjo Lips), vier IJsvogels (Ted Overmeer, Sandra Aarts). Markdal: Grauwe Vliegenvanger (Jannes), eenenveertig Boerenzwaluwen op insectenjacht (Willem van Liemt).
Joop van Riet – natuurgids IVN Mark&Donge
Joop van Riet – natuurgids IVN Mark&Donge 15-8-2024
GOUD !!!
Het moest natuurlijk een andere titel zijn, maar als je net de adrenaline van de gouden marathon van Sifan Hassan verwerkt, komt er voor dit stukje niets anders uit de PC dan GOUD! Toch opnieuw …
GOB …. de natuurmakers ….
Dat is een heel ander onderwerp en of het over net zo’n succes gaat? Dit jubileumboek gaat over tien jaar Brabants natuurnetwerk. Toen was staatssecretaris Henk Bleeker zo actief (gedoogkabinet) dat het landelijke natuurnetwerk EHS (ecologische hoofdstructuur) wegbezuinigd en de nek omgedraaid werd. Als enige provincie besloot Brabant om het dan zelf te gaan realiseren! Dat verdient nog altijd lof en kwam door ‘manifestpartners’. Een gemengde groep van natuurorganisaties, grondeigenaren, Waterschappen, en óók de landbouw (ZLTO). Bij elke verkiezing stelden ze met bezieling van Brabants Landschap een ‘manifest’ voor het buitengebied op. Wat voor de provincie de basis werd.
Tegelijk moest Natuurontwikkeling onafhankelijk van de overheid gaan werken om andere investeerders bij de natuur te betrekken. Met meer armslag en zekerheid, want politiek en subsidies zijn per definitie altijd grillig. Dankzij wij als kiezers .. ! Ook moest er concurrentie komen. Overheden mochten niet langer natuurgronden zomaar aan de traditionele terreinbeheerders geven. Openbare biedingen als doel om nieuwe vormen van natuurbeheer een kans te geven. Want ‘kleinschaligheid en variatie’ geeft ook hier de meeste successen. Om dat allemaal in goede banen te leiden werd het zelfstandige GOB (Groen Ontwikkelfonds Brabant) opgericht. De tien jaar GOB onder leiding van Mary Fiers zijn in een journalistiek boek ‘de natuurmakers’ beschreven. Met uiteraard ook het Markdal en Sjef Langeveld als inspirator en stuwende kracht. En wat bewoners gezamenlijk ‘van binnenuit’ zelf kunnen. Zo werd het doel om 100 ha natuur te verwerven - op vrijwillige basis met snel kunnen handelen – in die 5 jaar gehaald. Dat is een groot succes, ook al nam de provincie (ook door grillige politieke aardverschuivingen – weer die kiezers!) de regie over….
Die 100 ha kwamen bij het GOB terecht. De eerste 20 ha tussen Ulvenhout en de Mark zijn gegund aan de nieuwe Stichting Natuurbehoud Markdal. Opgericht door de bewoners aan de westkust van Ulvenhout. Die mogen daar nieuwe natuur vorm geven, volgens het beheersplan dat het GOB opstelt. Met wandelmogelijkheden en zonnebloemen voor overwinterende Puttertjes SBB is voor het beheer in de arm genomen.
Er zijn nog enkele enkele tientallen ha’s in het Markdal door het GOB te gunnen. Op zich een mooie kans om particulieren bij nieuwe natuurontwikkeling te betrekken. Een nieuwe spannende aanpak die veel leerervaringen op zal leveren. Het Waterschap is nu voor de provincie de plannen voor het laatste Markdal deel tussen de stuwen Galder en Bieberg aan het uitwerken, met inbreng door de Vereniging Markdal.
In die tien jaar GOB is wel wat veranderd. Gestart werd jarenlang vanuit de gezamenlijke visie op het landelijke gebied van ‘manifestpartners’. Die samenwerking voor een mooi Brabant lukte bij de laatste provincie verkiezingen niet meer. De motivatie en ambitie ontbrak ….. kunnen we dat als Brabantse kiezers toelaten?
Geen wonder dat organisaties zoals Land van Ons en dergelijke de wind mee hebben. Burgers kopen vierkante meters boerenland om daar zelf natuurboeren een boterham te laten verdienen. Zekerheid en natuur zonder grillige politiek. Die stabiliteit is ook het doel van het GOB.
Markandalletjes
- Het zomert, zoals we al zo lang wilden… beetje ‘puffen’ hoort daarbij!
- Behoud de Kinderboerderij Parkzicht (Hoge Vucht) vragen natuurverenigingen IVN Mark&Donge en Westbrabantse Vogelwerkgroep aan de Bredase bestuurders. De natuurverenigingen hebben door activiteiten zoals bij de jonge ooievaars gezien hoe belangrijk de kinderboerderij voor de positieve ontwikkeling van de wijk is. Net als voor het draagvlak voor de natuurlijke ontwikkelingen in de Bredase Lage Vucht polder.
- Zomerse natuurwandeling Krabbebossen. Zondagmiddag 18 augustus. 13u30-15u30. Rustig natuurgebied van 150 ha bij Aa of Weerijs. Veel vennen, kwelwater, oud gevarieerd vogelrijk bos met slimme reeën. Onderdeel Zuiderwaterlinie. Mooi beheer door Brabants Landschap. Aanmelden: website IVN Mark&Donge.
- Batmennekes en batmadammekes. Zondagmorgen 18 aug. 10-12u. Start Klapekster. Kolonie 41. Wortel (B). Natuurgids Drej Oomen toont beheer en effecten voor de Vleermuizen. Afsluiting in plesante Klapekster, Natuurpunt Markvallei.
- Merkske: Groenpootruiter, Blauwe Reiger, Grote/Kleine Zilverreiger, Roodborsttapuit, Grauwe Gans. Witgat vormen kleurrijk palet! Ook nog Zomertaling, Waterral en -snip, Fuut, Kleine Plevier, Oeverloper (Jozef Leestmans, TomVoet). Bleeke Heide: Slob- en Krakeend, Bruine Kiekendief, Torenvalk, Groenling, Dodaarsje, Lepelaar, Puttertje (Hans van Kluiven, Stijn Leestmans, Jos Vriens). Markdal: Grote Zilverreiger, Bosuil, Tjiftjaf, acht Gierzwaluwen, al bijna op thuisreis (Thomas Verschuren, Nico Natuur, Merlijn Hoftijzer, Helmut van Pelt).
Dorine Verheijden-Lels, bestuurslid Natuur en Milieuvereniging Markkant Breda 8-8-2024
‘Gesignaleerd in mijn tuin: Amerikaanse Rode Rivierkreeft!’ schreef een wijkgenoot op de Buurt-WhatsApp. ‘Ik schrok me een hoedje van dat zwarte beest met die vurige poten. Wat moet je daarmee doen?’ vroeg ze. ‘Vangen en in de pan gooien. Heerlijk! reageerde een buurvrouw. Op foto’s ziet de kreeft er inderdaad angstaanjagend uit met zijn rode scharen. Daarom maar eens even googelen wat voor vlees we hier in de kuip hebben en of er problemen zijn met deze ‘exoot’ uit Amerika, dacht ik.
Wat bleek: “Omdat de Europese (inheemse) rivierkreeft door een combinatie van overbevissing, watervervuiling, kanalisatie van beken en rivieren, maar vooral door de uitbraak van de kreeftenpest vrijwel volledig uit Nederland verdwenen is, zijn, ter compensatie, Amerikaanse kreeftensoorten naar ons land gehaald. Door wie is niet geheel duidelijk, maar waarschijnlijk vis -en kreeftliefhebbers. De nieuwe soorten verspreiden zich razendsnel en zetten de onderwaternatuur op zijn kop. We hebben in West Brabant te maken met maar liefst zes verschillende soorten en bovendien de Chinese evenals Japanse wolhandkrabben. Vooreerst is belangrijk te weten dat het om nieuwkomers gaat, die in principe geen natuurlijke vijand hebben en dus naar believen zich vermeerderen. Al plantenetend woelen ze de bodem om en dat kan leiden tot vertroebeling van het water met als gevolg afsterven van de watervegetatie. De Gevlekte Amerikaanse rivierkreeft heeft ook nog eens de onhebbelijkheid om grote gangenstelsels te maken wat oevers en waterkeringen minder stabiel maakt. Als klap op de vuurpijl hebben ze bovendien een negatief effect op amfibieën en vissen”.
Maar…. de kreeftensoep hoeft nu ook weer niet heter te worden gegeten dan ze wordt opgediend. Het blijkt dat exotische rivierkreeften de laatste jaren door andere dieren steeds vaker worden ontdekt als smakelijk voedsel. Bijvoorbeeld door snoeken, snoekbaars, baars, paling en karper, maar ze worden ook gegeten door vogels zoals de blauwe reiger en de fuut. Muskusratten en bruine ratten lusten ook wel een kreeftje. En niet te vergeten de mens! Onbeantwoord blijft de vraag hoelang eigenlijk de inheemse rivierkreeft zich al in onze wateren bevindt: ofwel wanneer werd deze soort van exoot tot inheems?
Over Kreeften en Krabben: Krabben en kreeften lijken in talloze opzichten op elkaar. Het zijn allebei schaaldieren met tien poten en twee scharen. In principe leven beiden in zout water, maar enkele soorten hebben zich aangepast aan zoet water. Tussen de twee diersoorten zijn naast overeenkomsten ook meerdere verschillen op te merken. Krabben leggen bijvoorbeeld meer eieren (vijfhonderd tot twee miljoen per keer) dan kreeften (vijftig tot enkele honderden per keer). Hoe groter de krab/kreeft hoe meer eieren. Belangrijk verschil is ook dat het lichaam van een kreeft er anders uitziet omdat zijn poten recht naar voren gepositioneerd zijn en bij de krab deze opzij staan Hierdoor lopen ze verschillend. Zo loopt de krab zijwaarts en de kreeft recht vooruit. Tot slot is interessant te melden dat de krab gemiddeld 8 tot 13 jaar oud kan worden met uitschieters naar 40 jaar. De krab overlijdt meestal omdat hij te lang boven water ligt (op het strand). De kreeft kan wel 70 jaar worden. Ze gaan meestal dood aan uitputting tijdens het vervellen.
Als we alles bij elkaar optellen en aftrekken, hebben we dan een probleem met deze ‘invasieve exoten’? Is de natuur niet altijd onderhevig aan verandering en lost zich de evenwicht verstoring vanzelf wel weer op? Wat ik ook google, een antwoord op deze vragen blijft internet mij schuldig. Men spreekt wel over allerlei vormen van aanpak, maar niets doen zit daar niet bij. Wel weet ik dat de nieuwe kleurrijke dieren met hun rode scharen en soms zijwaartse loop een vervaarlijke impact op je gemoed kunnen hebben. Ik snap dus wel dat mensen zeggen: HELP!
Markandalletjes
- Zomert het zoals vroeger? Maakt niet uit, gewoon genieten NU!
- Markdal kleurrijk met geel Jacobskruiskruid, paarse Kattenstaarten, rammelende Ratelaars, geurende Munt. Kijk maar. En woningnood is groot, veel naaktslakken.
- Speciaal op zondagmiddagen Natuurtuin Oranjepolder open. 13-16u. Met waterdiertjes. Domienweg 9. Oosterhout. IVN Mark&Donge. .
- Will Antens geniet van negenendertig ! jonge ooievaars in Markdal bij Galders Vonderpad. Jongeren verzamelen voor uitje naar Spanje. Net als … ? Volwassen uivers volgen maand later. Da’s toch anders.
- Voorstel aan dorpsraad voor plaatsing nestpaal in nieuwe Galderse Markdal natuur. Nieuwe fietsbruggen daar worden al vaak beklommen!
- Insectenwandeling Strijbeekse Heide. Zondagmiddag 11 augustus. 13u30-15u30. Zonaanbidders, bestuivers, kriebelbeestjes, vliegende Herten, basis van kringloop, om te koesteren of te griezelen? Aanmelden. Website IVN Mark&Donge.
- Appelboompjes in tuin laten rijpe appels vallen. Lekker voor vogels, muizen, slakken of toch appelmoes? Primeur appelmoes is geslaagd, buren, vrienden, familie zullen het “moesen”.! Tuin is écht voedselbosje!
- Wat meer Scholeksters? Margriet Mulders meldt jongen bij buren in Ulvenhout op garagedak met grind. Ouders leren jongen vliegen door ze het dak af te duwen. Daarna samen leerzaam op zoek naar voedsel in het gras!
- Meer Boomvalken te zien bij Merkske, Strijbeek, Mastbos, net als Wespendieven. Meldt Lieneke Steijn.
Geniet van vakantie, waar ook ter wereld.
Joop van Riet – natuurgids IVN Mark&Donge